Ανάμεσα στους τοίχους των Διαπολιτισμικών Σχολείων

Ζούμε σε μια κοινωνία που χαρακτηρίζεται από πολιτισμική ετερότητα. Αυτό σημαίνει ότι όλο και πληθαίνουν οι ιδιαίτερες πολιτισμικές ομάδες που ζουν ανάμεσα μας και συνεισφέρουν στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας. Ζούμε ταυτόχρονα σ' ένα κόσμο, στον οποίο η διαδικασία παγκοσμιοποίησης προχωρά με γρήγορους ρυθμούς.

Τα τελευταία χρόνια η ελληνική κοινωνία αντιμετωπίζει μια ιδιαίτερη πρόκληση: να διαμορφώσει κατάλληλες συνθήκες ζωής για τους παλιννοστούντες (νεοπρόσφυγες), τους αλλοδαπούς μετανάστες, τους τσιγγάνους και τους μουσουλμάνους.

Μια από τις κυρίαρχες πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των παραπάνω ζητημάτων ήταν και η θέσπιση των Διαπολιτισμικών Σχολείων.Ο Νόμος 2413 του 1996 κωδικοποιεί αυτή την τάση και εξασφαλίζει το αναγκαίο πλαίσιο για την εισαγωγή της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Ταυτόχρονα υπαγορεύει την ανάγκη διαμόρφωσης και εφαρμογής συγκεκριμένου οργανωτικού και λειτουργικού πλαισίου για τα Διαπολιτισμικά Σχολεία καθώς και ρύθμισης της σχέσης ανάμεσα στα Διαπολιτισμικά Σχολεία και στους υπάρχοντες θεσμούς μέσα σε ένα πλαίσιο συνολικών ρυθμίσεων.Μία βασική διάσταση της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης είναι ο δυναμικός και ανοιχτός της χαρακτήρας. Για το λόγο αυτό, δίνει έμφαση στην "εκμάθηση της μάθησης", ταυτόχρονα όμως αντιλαμβάνεται τη μάθηση ως μία κοινωνική διαδικασία και όχι σαν συσσώ­ρευση πληροφοριών. Στόχος είναι οι συμμετέχοντες στην εκπαιδευτική διαδικασία να κατασταθούν αυτόνομοι, ενσυνείδητοι και ευαίσθητοι κοινωνικά χρήστες των γνώσεων τους σε πολλαπλά περιβάλλοντα.Οι δυσκολίες,ωστόσο,είναι πολλές και αρκετές φορές αξεπέραστες.Δάσκαλοι και μαθητές,όμως,συνεχίζουν τον αγώνα της μάθησης και σε τόσο δύσκολους καιρούς όπως οι σημερινοί.Το αφιέρωμα του blog Δυτική Όχθη στο Διαπολιτισμικό Γυμνάσιο του Δήμου Αχαρνών μας δίνει μια μικρή γεύση της λειτουργίας των Διαπολιτισμικών σχολείων της χώρας μας.

Και για τους ευαισθητοποιημένους σε θέματα διαπολιτισμικότητας ένα αρκετά ενδιαφέρον βιβλίο είναι το Ανάμεσα στους τοίχους του Φρανσουά Μπεγκοντό.Σε ένα πολυπολιτισμικό σχολείο μιας υποβαθμισμένης συνοικίας του Παρισιού, ο συγγραφέας και αφηγητής Φρανσουά και οι συνάδελφοί του προσπαθούν να κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Οι σχέσεις με τους μαθητές -οι περισσότεροι είναι παιδιά μεταναστών- είναι περισσότερο εχθρικές παρά σχέσεις δασκάλου-μαθητή. Στα διαλείμματα, στο γραφείο των καθηγητών η φράση που ακούγεται συνέχεια είναι: «δεν αντέχω άλλο με αυτό το τμήμα». Οπλισμένος με τις καλύτερες προθέσεις, ο Φρανσουά θέλει να μεταδώσει στους μαθητές του γνώσεις, αλλά θα βρεθεί αντιμέτωπος με συγκρούσεις ανάμεσα σε κουλτούρες και συμπεριφορές.Το βιβλίο έχει τιμηθεί με το Βραβείο France Culture/Télérama. Στο βιβλίο βασίστηκε η ομότιτλη ταινία του Λοράν Καντέ στην οποία πρωταγωνιστεί ο ίδιος ο Φρανσουά Μπεγκοντό και η οποία βραβεύτηκε με τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών 2008.